Değerli voleybol ailesi okurları sizlere bu ve bundan sonraki yazılarımda voleybolun temel prensiplerinden bahsetmek istiyorum. Bunlar,
1-Bir antrenörün sahip olması gereken temel davranış prensipleri.
2-Bir koçun sahip olması gereken temel davranış prensipleri.
3-Voleybol için özel antrenman prensipleri.
a –Topa bağlı ısınma prensipleri
b –Antrenman biçimlerinin organizasyonu ve uygulanmasına dair prensipler
c- Psikolojik yüklenme/ baskı altında yapılan antrenmana dair prensipler
Sizlere her yazımda bir bölümü elimden geldiğince detaylı yazmaya çalışacağım. İlk olarak bu bölümde bir antrenörün sahip olması gereken temel davranış prensiplerinden bahsedeceğim.
Voleybolda genel antrenör davranışları hususunda iki tür davranış ile karşılaşılır bunlar
1-Antrenör veya yardımcı antrenör, bir antrenman biçiminin başarılı olması için tüm yardımcı fonksiyonları bizzat gerçekleştirir.
2-Antrenörler yardımcı fonksiyonların yerine getirilmesi işini çoğunlukla oyuncuların kendisine bırakır.
İkinci tutum maalesef çok nadir ortaya çıkar ve hemen hemen yalnızca erkek takımlarında görülür. İlk antrenör davranışı incelendiğinde, antrenörün her bir antrenman öğesinde oyuncudan 5-10 kez daha sık topla temas ettiği tespit edilir. Bu hatalı bir davranıştır. Çünkü antrenör faaliyeti organize etmekle değil, düzeltme işlevi ile eşdeğer görülmelidir.
Bu nedenle her antrenör kendi oyuncularını önce yardımcı antrenör olacakları şekilde eğitmelidir. Yani, oyuncular bir antrenman biçiminin başarılı olması için gerekli olan her bir yardımcı fonksiyonu devralabilecek kapasiteye getirilmelidir. Antrenör antrenman biçiminin yoğunluğunu ayarlar ve bunun oyuna uygun şekilde yerine getirildiğini ve kalitesine dikkat eder. Antrenör bir orkestra şefidir aynı anda da düzeltendir.
Yardımcı fonksiyonunu bizzat üstlenmiş olan bir antrenör, yüklenme ve dinlenme rotasyonunu ayarlıyor olmasına rağmen, hedefe yönelik hiç bir düzeltme önlemi alamadığından ancak özürlü bir antrenör olarak değerlendirilir. Düzeltme terimi burada; bir hatanın fark edilerek analiz edilmesini, düzeltme önlemlerinin alındığı ve etkilerinin de denetlenerek tekrar takip edildiği bir süreci ifade eder. Kısa bir düzeltme uyarısından sonra, sonuçların denetlenmediği düzeltme uyarıları da özürlü düzeltmeler olarak sınıflandırılır.
Bu nedenle ancak ikinci türdeki antrenör davranışı anlamlı olabilir. Bu, özellikle voleybolda bireysel taktiğin ve sonuç itibariyle tekniğin daha ağırlıklı bir değere sahip olmasından dolayıdır. Antrenör ancak bu davranış içindeyse, hem teknik-taktik hem de psikolojik-atletik ve kişiler arası alanda vaktinde izlenimlere sahip olabilir.
Ancak antrenör buna rağmen bir antrenman biçiminde herhangi bir fonksiyonu üstlenmek zorunda kalırsa eğer, bunun için itinalı bir şekilde ısınma hareketleri yapmalıdır.
Bütün bunların yanında bir antrenör,
1-Yeni alıştırma/antrenman biçimlerinde oyuncuların dikkati amaçlanan hedeflere çekilmelidir.
2-Duyuyorum ve unutuyorum, görüyorum ve hatırlıyorum, tatbik ediyorum, anlıyorum ve hatırımda tutuyorum esasına dayanan uzun açıklamalardan kaçınılmalıdır.
3-Pozitif ve kesin hareket talimatları verilmeli, olasılığa bağlı ifadeler kullanılmamalıdır.
4-Antrenman sırasında oyuncuların yorumları dikkate alınarak, bu yorumların önem derecelerine göre hemen ve kısaca açıklanması istenmeli ve sonuca gidilmelidir. Bu kural özellikle olumsuz nitelikli yorumlar için geçerlidir.
5-Bir oyuncu örneğin hafif bir sakatlık sebebiyle daha az bir yoğunlukta antrenman yapacaksa veya antrenmana daha geç katılacaksa, konunun antrenman başlamadan önce diğer oyunculara bildirilmesi gerekir.
6-Antrenman biriminin sona doğru yaklaştığı dilimlerde antrenörün düzeltme, övme vs. yönündeki davranışları daha da sıklaşmalıdır. Çünkü bir yandan aynı davranış oyunculardan beklenirken, diğer yandan oyuncuların, takip altında olduklarını hissetmeleri gerekir.
7- Antrenör, oyuncu ve oyun performansı ile insan ve şahsiyet arasında ayrım yapmasını bilmelidir.
8-Antrenör hiç bir zaman voleybol oyununun hatalardan meydana gelen bir oyun olduğunu unutmamalıdır. Bu nedenle antrenman sırasında, pozitif ile negatif ya da kabul edilebilir ile kabul edilemez hatalar arasında çok kesin bir ayrım yapmasını bilmelidir.
9-Antrenör antrenman yükünü, basitleştirilmiş şekilde aşağıda verilmiş olan 3 yük kademesine göre sınıflandırarak analiz eder:
-Mac seviyesini üstünde=maçtan daha fazla bir yoğunluk
-Maç seviyesinde = maçtaki yoğunluk
-Maç seviyesinin altında = maçtan daha az bir yoğunluk
10-Libero için oyuna alınan veya oyundan çıkarılan oyuncuların, antrenman esnasında da oyun ritmine uygun olarak oyuna ara vermelerine, antrenörün hep dikkat etmesi gerekir. Bu ara vermeler öyle şekillendirilmiş olmalı ki mental, psikolojik ve fiziksel açıdan bir performans düşüşü meydana gelmemelidir.
11-Antrenörün her zaman antrenman planlaması yapabilmesi için her bir antrenmanı yazılı olarak önceden detaylı bir şekilde hazırlaması ve antrenman sonrasında da tekrar üzerinde detaylı çalışma yapması gerekir. Bu işlem içinde performans kontrollerinin yapılması yararlı ve gereklidir…
12-Antrenman sonrasında oyuncularla yapılacak olan görüşmeler, örneğin yüklenme ve kavramsal talepler gibi konular hakkında antrenöre önemli bilgiler verebilir.
13-Antrenör antrenman esnasında oyuncularından karşılaşmadaki rakibin talep ettiğinden esas olarak daha fazlasını talep etmelidir.
14- Blok ve hücum hareketlerini incelemek ve düzeltmek için antrenörün daha çok file hizasında bulunması gerekir. Blok ve saha savunması ile bekleyiş pozisyonları ve hücum oyuncularına ait koşma hatları da daha çok ana çizginin arkasından izlenebilir.
Bir sonraki yazımda sizlere bir koçun sahip olması gereken temel davranış prensiplerinden bahsedeceğim.
Hepinize voleybol dolu günler dilerim.
GÜRSEL YEŞİLTAŞ
Comments are closed.