Boyunda 7 adet omur cismi bulunur. Her omurga arasında yastıkçık dediğimiz kıkırdaklar mevcuttur. Bu kıkırdak yapının yırtılarak, omurga içinde seyreden omurilik veya kola dağılan sinirlere baskı yapması sonucu oluşan hastalığa boyun fıtığı denir. Hastada şiddetli bir boyun ağrısıyla birlikte kola yayılan ağrı, uyuşma mevcuttur. Zamanla yırtılan kıkırdak sinirlere baskı yaparsa kolda kuvvetsizlik, eğer omuriliğin kendisine de bası yaparsa tüm vücutta hareket kusurları ortaya çıkabilir. Hastalığın çok ileri dönemlerinde yatağa bağımlı hale gelen hastalara rastlanır.
Boyun fıtığının en önemli belirtisi ağrı ve hareket kısıtlığıdır. Ağrı boyunda, omuzlarda, kollarda, kürek kemikleri arasında olabilir. Bazen boyun ağrısı olmadan da omuz ve kol ağrıları görülebilir. Boyun bölgesinde kireçlenme ve fıtık olan hastalarda çok fazla şikâyet vardır. Baş ağrıları da oldukça yaygındır. Ağrı genellikle şiddetlidir, hareketsiz kalmak veya yanlış hareketler ağrıyı arttırır, hasta sabahları boynu tutulmuş olarak kalkar. Boyun fıtığında boyun kaslarında spazma bağlı şiddetli kas ağrıları vardır. Ayrıca yorgunluk, bitkinlik, ateş basmaları, tahammülsüzlük, görülebilir. Ağrı göğse yayılarak kalpten kaynaklanan ağrılarla karıştırılabilir. Omuz, kol veya parmaklarda uyuşma, karıncalanma, sinirlerde ciddi bası olduğunu gösterir. Hatta kolda incelme olabilir. İlerlemiş vakalarda kollarda ve parmaklarda güçsüzlük görülebilir.
Boyun fıtığında risk faktörleri
* Boyun omurları arasındaki kıkırdağın yıpranması
* Ani ve güçlü boyun hareketleri, ağır kaldırmak, ani ters dönüşler.
* Baş öne eğik olarak uzun süreli çalışma: Masa başı işleri.
* Özellikle emniyet kemeri takmadan araba kullananlarda ani fren yapılması veya trafik kazası.
* Geçirilmiş boyun travması, spor yaralanmaları.
* Osteoporoz dediğimiz kemik erimesi
BOYUN ve OMUZLARINIZA NASIL ÖZEN GÖSTEREBİLİRİZ
OTURURKEN: Çenenizi (yukarı değil) bükük ve boynunuzu arkaya doğru çekik tutun. Kol destekleri olan sert sandalye kullanın. Gevşemeyin; bütün omurganız sandalye arkalığına dayanacak şekilde dik olsun. Sandalye kollarını kollarınıza destek olarak kullanırsanız, ileri eğilme sebebiyle boynunuzda olacak lüzumsuz zorlanmayı önlemeye yardımcı olur.
AYAKTA: Çeneniz (yukarı değil) bükük ve boynunuzu
arkaya doğru çekik tutun. Keza belinizin düz durmasına çalışın. Dizlerinizi bükmeden
öne doğru eğilmeyin; bu, boyun ve omuzlarınızı arkaya çekik ve dik tutabilmenizi kolaylaştıracaktır.
UYURKEN: Yüz üstü yatmayın. Yan yatarak uyumanız daha iyidir. Baş ve boynunuza yastığınız yardımıyla normal bir duruş sağlayın, (şekildeki gibi) ve kollarınızı aşağıda tutun. Eğer sırtüstü yatmak istiyorsanız yastığınızı baş ve boynunuzun altına gelecek şekilde koyun.. Yumuşak yastığı boynunuz altına uydurmaya çalışmak yerine, normal yastık da kullanabilirsiniz.
İSTİRAHAT HALİNDE: Televizyon seyretmek için bir sedire uzanmayın.
Sert bir koltuk veya sandalye kullanın. Okurken başınızı desteklemek için yumuşak kuş tüyü yastık kullanmayın.
ARABA KULLANIRKEN: Arabada yüksek oturun. Koltuğunuz (tercihen sert) direksiyonun üzerinden bakmak için gerilme ve eğilmenizi gerektirmeyecek şekilde ne çok alçak ne de çok geride olmalıdır. Destek için poliüretan bir yastık faydalı olabilir; yastık 1-2 cm kalınlığında, sırtınız genişliğinde ve omuzlarınızın hizasına kadar olmalıdır.
BİRŞEYİ KALDIRIRKEN VEYA BİRŞEYE UZANIRKEN: Dizlerinizi bükün ve kaldırma için bacak kaslarınızı kullanın. Ani hareketten kaçının. Ağırlığı gövdenize yakın tutun ve hiç-bir şeyi bel hizasından yukarı kaldırmaya çalışmayın. Başınız hizasından yüksekçe bir rafa uzanmanız gerekliyse bir iskemleye çıkın. Uzun süre uzanma veya yukarı bakmaktan kaçının.
Dr. Ateş ŞENDİL
Comments are closed.