5. Alıştırmalar
Antrenman içeriğinin özel olması, bize alıştırmalarımız hakkında bir fikir verir. Alıştırmalar ne kadar oyuna benzerse, oradaki alıştırmadan oyuna daha iyi transfer olur. Bu şunları içerir;
1- Sahada doğru pozisyon
2- Sahada doğru hareket
3- Fileye doğru yönlendirme
4- Olayların doğru sıralaması ve doğru zamanlama
5- Doğru stres düzeyleri
6-Tepki verilecek doğru uyarılar.
Bunlar çalışma ortamından maçlara olan transfer miktarını maksimize ederler. Araştırmalar, “etkin bir motor program geliştirmek için öğrenci, hareketlerini kontrol eden çevreye karşı koymalıdır” teorisini şiddetle desteklemektedir. Çalışma girişimleri boyunca mümkün olduğunca uygun dengeleme uyarımları ortada olmalıdır.
6. Beceri Testi
Oyuncunun geleneksel beceri testindeki performansına bakılarak, bu becerinin oyun sırasında da aynen yinelenmesi sonucu çıkarılmaz. Örneğin, voleybol topuyla, duvarla paslaşmak. Özel bileşenlerin bazıları olmasına rağmen, doğru saha pozisyonu, uyarım, file doğrultusu veya hareket yoktur. Bu nedenle, beceri testlerinin kullanımının sınırlı değeri vardır. Beceri düzeylerini tanımlamak için; beceri testleri kullanırken, oyuncuları beceri bazında kısıtlamak (özellikle yalnız becerilerle) zor olacaktır. Birçok spor dalında yapılan çalışmalar göstermiştir ki, uzmanın (koçun) subjektif olarak performans sonuç tahmin yeteneğiyle, gerçek sonuç arasında çok yüksek ve ciddi bir bağlantı vardır. Beceri testleri, literatürde fazla destek almaz, çünkü hareketi kontrol eden tam çevre koşulları konusunda yetersizdir.
YANIT
Yanıt ne kadar etkiliyse öğrenme de o kadar etkilidir.
Modelimizin motor program safhasında, öğrenme ortamına ve optimum öğrenmeyi üretmek için nasıl yapılandırması gerektiğine bakıyorduk. Şimdi, optimum öğrenmenin meydana gelmesi için, yanıtın kalitesinin ne kadar iyi olması gerektiğine geçtik.
7. Bölünmüşe Karşı Yığın Çalışma
Bölünmüş çalışma, dinlenme olmadan daha küçük miktarlarda çalışma durumudur.
Yığın çalışma ise, dinlenme olmadan daha büyük miktarlarda çalışma durumudur. Bu alanda çok çalışma olmuştur. Fakat çalıştığımız aktiviteye literatürden tam çıkarımlar yapma becerimizi kısıtlayan, oyunda meydana gelen birçok değişken vardır. Yığın ve bölünmüş çalışmanın tanımı, özellikle çalışmanın dinlenme miktarına oranının uç noktalarında belirsizdir. Sürekli uygulanan bir becerinin, parça ya da tekrarları arasında molalar bulunan (Voleybol da dahil birçok sporda olduğu gibi) bir beceriye karşı, yığın çalışma ile yapılması kolay değildir.
8. Fiziksel Bitkinlik
Çalışmalarda çok çeşitli, aşırı yorucu işler yapılır. Sürekli, ağır, aşırı, yorucu işlerin; performansı ve öğrenmeyi engellediği açıktır. Bir çalışmaya, kondisyon çalışmasını koymanın en iyi zamanı (ya da en az istenmeyen) ne zamandır?
Bir maçın veya turnuvanın sonundaki gibi, çok yorucu durumlarda oynamak zorundaysanız, aşırı yorucu durumlarda çalışmak en iyisi midir?
Sonuç:
Yanıt safhasında, bölünmüş çalışmanın yığın çalışmadan daha iyi olduğu veya tam tersi kesin olmadığından, öğrenmeyi arttırmak ve aşırı yorgunluk oluşturmadan oyuna olan transferi arttırmak için, mümkün olduğunca çok çalışma denemeleri yapmalıyız.
9. Geri Besleme
GERİ BESLEME
Geri beslenme ne kadar iyiyse, öğrenme o kadar iyidir.
Genellikle öğrenmenin ve performansın kontrolünde en önemli değişkenin bilgi geri beslemesi olduğu kabul edildiğinden, biz; koçlar ve beden eğitimciler için bu çok önemlidir. Bu geri besleme iki kaynaktan gelebilir:
(1) Kişisel
a. Görsel
b. İşitsel
c. Kassal
d. Hata algılama mekanizması
(2) Öğretmen, koç vs’nin yükselttiği
İyi geri besleme, işleme çok fazla geri besleme vermemiz gerektiği anlamına gelmez.
9.1. Geri Beslemenin Ana Hatları
1- Belirgin olmalı. Bazen pozitif sonuçları, bazen negatif sonuçları takviye etmeli. Yüksek yoğunluklu çalışmalarda, birçok özel geri besleme yeterince işlenemeyecektir. Böylece, bu gibi yüksek yoğunluklu durumda, en pozitif (motive edici) ve genel geri beslemeyi sağlamalısınız.
2- Oyuncuya her yanlış yaptığında farklı birçok şey söylemeyin. Bir iki tanesi üzerinde durup, daha fazla geri besleme vermeden önce üzerinde çalışacağı iki üç egzersiz verin.
3- Geri besleme ne kadar çabuk olursa o kadar iyidir. Çalışmalar sırasında koç çabuk ve etkin bir şekilde vermedir.
Performans hakkında bilgi geri beslemesi, çalışma davranışlarının uzun zaman boyunca devam ettirilmesi için yararlıdır. Örneğin, Voleybol’da bir smaçör topun bir hedefe çarptığını, bloğun yanından gittiğini, sayı olduğunu vs. görebilir. Birçok durumda ikili/üçlü blokların çok iyi kurulmaması nedeniyle, bir oyuncunun bloktaki direkt başarısı her zaman belirgin değildir. Blok oyuncusuna geri besleme yöneltilmesi, onun uzun süre yüksek performans düzeyini korumasına yardım edecektir.
Alıştırma durumlarında bilgi geri beslemesini arttırmanın yolları:
1- Hedefler
2- Yarışma (belki sonuçlar için ödül ve ceza ile)
3- Öğrencinin gerçek geri besleme bilgisini arttırmak
9.2. Karar
KARAR
Oyuncu, geri besleme ile motor programını geliştirir. Kendi yanıtını hedef ile karşılaştırarak karar verir. Oyuncu, özellikle öğrenmenin başlangıç aşamalarında, hedefin yeniden belirlenme işlemine katılmalıdır.
10. Zihinsel Alıştırma
Zihinsel alıştırma, bazen zihinde ifade etme veya canlandırma ile ilgilidir. Bu bir beceriyi zihinde çalışma işidir. Zihinde alıştırmanın değeri önceleri önemsenmemiştir. Fakat, çağdaş araştırma ve deneylere bağlı olarak, birçok spor psikoloğu, koç ve beden eğitimci zihinsel alıştırmanın kullanımını savunmaktadır.
Zihinsel Alıştırma:
1- Pozitif zihin davranışı oluşturur
2- Becerinin hedefini zihinde yeniden oluşturur
3- Motor programı geliştirmeye, bir dereceye kadar yardım eder
11. Zihinsel Alıştırmanın Anahtarı
1- Derin gevşeme halinde ulaşmak. Araştırmacılar “alfa hali” denen, genellikle uykudan hemen önce meydana gelen durumun, zihinsel alıştırma için en uygun olduğunu söylemektedirler.
2- Zihninizi etkinliğe hazırlayın. Oyun öncesi, normalde yapacağınız giyinme, ısınma vb. etkinlikleri düşünün. Kendinizi gerçekten orada olduğunuza ve hareketi yaptığınıza inandırın.
3- Her seferinde bir beceriye yoğunlaşın ve onu zihninizde birçok kez yineleyin.
4- Yalnız başarıları çalışın.
5- Her gün gevşedikten sonra 20 dakika kadar çalışmanız tavsiye edilir.
Diğer becerilerde olduğu gibi, oyuncu bunda iyi olmak için çalışmalıdır. Zihinsel alıştırma, aynı zamanda (eğer koç sorunlu olduğu şeylerin hazırlığında iyi bir şekilde kullanılırsa) çalışma ve yarışma durumlarında daha iyi iş yapmasına yardımcı olur.
Enver GÖÇENER
info@voleybolunsesi.com
Alıntı : Koç Rehberi
Çeviri : Hakan Dinçer
Yardımcılar : Renan, Reha, Ekim Pekünlü
Voleybol Antrenörler Derneği
Comments are closed.