Etkin bir antrenman düzenlemesi bu olayı dikkate almalıdır. Önceki prensibe benzer olarak dört devreden oluşur:
a) Küçük veya mikrodevreler, 2-3’ten 7 güne kadar (Genellikle 7 gün alınır).
b) Orta veya mezzodevreler, birkaç mikrodevreden oluşur. (Genellikle 3-6 hafta).
c) Büyük ve makrodevreler, 6 ay ile 1 yıl arası uzunluklar (Genellikle 1 yıl).
d) Birkaç yıllık devreler, birkaç makrodevreden oluşur.
Son iki tip devre, genelde (farklı antrenman bileşenleriyle bağlantılı olarak doğru ve gerçekçi hedeflerin konulması ve gerekli organizasyonla ilgili şeylerin sağlanmasını amaçlar. İlk ikisi ise, öncelikle belirlenen ve seçilen antrenman amaçlarına ulaşılmasına yöneliktir. İlk iki devreyi dikkate alan bakış açısı, seçilen işleri gerçekleştirmek için yeterli zamanı sağlamak zorunda olduklarından, mezzodevreler; antrenmanların önemli, belirleyici elementleridir.
Böylece “başlangıç” mezzodevreleri, hazırlık döneminin hemen başında uygulanırlar. Hazırlık döneminin ilk yarısında da “esas” mezzodevreler uygulanır. Öncelikle planlanan işlerin başarılmasını sağlarlar. Bu nedenle, “geliştirme” veya “sabitleme” devrelerine ayrılırlar. Hazırlık döneminin son bölümünde koç, antrenmandan “test-hazırlık” mezzodevrelerini kullanmalıdır. “Test-hazırlık” mezzodevreleri, antrenmanı verilen bir test yarışması için ayarlamadan performans düzeyini test eder. “Yarışma öncesi” mezzodevreleri, diğer taraftan, durumu; yaklaşan sezonunkine benzer hale getirir ve koç en iyi performans için oyuncuların spor formunu ayarlar.
Alışılmış antrenman devreleri (mikrodevreler), antrenman yoğunluğunun göreli olarak yüksek olduğu “saldırgan” mikrodevreler denen alt grupta kullanılır. Her mezzodevre, genellikle “dinlenme” mikrodevreleriyle sona erer (Önceki prensibin yansıması). “Model” ve “rekabetçi” mikrodevreler de vardır.
Bunları tam olarak açıklayacak yeterli yer yok. Fakat, önemli bir not ilave etmek gerekir. Değişken, güçlü kişisel özellikler de biyolojik periyodu ve yaşam ritmini etkiler. Antrenmanı hazırlarken, bunların üstesinden gelmek için, periyodiklik şüphesiz en iyi sonucu getirecektir. Gerçi bu, tüm grup sporlarında biraz zordur. Buna rağmen, kondisyonda olduğu gibi, üstün kişisel karakteristiklere dayanan antrenman görevleri, koç ve oyuncuların eğer belirlenmişse kişisel ritimlerini akılda tutmalarıyla çözülebilir.
6. Voleybol antrenmanlarının İçeriği
İlk tanımımızda antrenmanın, koçun takımıyla üstlendiği her şey olduğunu söylemiştik. Buna rağmen, sonraki açıklamalar, antrenman yapan birimlerin sınıfına yoğunlaşmaktadır. Bununla birlikte, tüm antrenman süreci, üç basit sınıfa ayrılır:
1. Yarışmalar
2. Antrenman birimlerinde antrenman etkinlikleri
3. Dinlenme
Her üç sınıfta birbirleriyle yakın ilişkilidirler. Fakat, her birinin, tüm süreç içinde baskın işlevi vardır. Yarışmaların ana amacı; antrenman sonuçlarını göstermektir. Bununla birlikte, çok güçlü uyarıcıdırlar. Diğer taraftan, antrenman birimlerinde, antrenman yapılaması, öncelikle adaptasyonu oluşturur. Oyuncular arasında, sıkça değişik yarışma durumları sağlandığından, antrenman sonuçları böylece kendini gösterebilir. Hatta; dinlenme bile, aslında birçok durumda, destekleyici rol oynadığından, gelecekteki uyumlu değişiklikleri etkileyen, uyarıcı vücut yanıtları olarak kullanılabilir.
Her üç sınıfta da antrenmanın içeriği, pratikte antrenman yoluyla, adaptasyon uyarımı için, ortak süre ve antrenman yöntemleriyle gerçekleştirilir. Antrenman yoluyla, koçlar, pratik etkinlikleri hakkındaki iki önemli soruya yanıt verirler:
1. Adaptasyon uyarımı sayesinde eğitim birimlerine ne konulmalı?
2. Seçilen uyarımı uygun yöntemlerle nasıl sağlamalı?
7. Adaptasyon Uyarımı
Adaptasyon uyarımı iki alt gruba ayrılır: belirli ve belirsiz.
Belirli uyarımda, voleybol antrenmanındaki tüm egzersizleri kastediyoruz. Çok geniş olan diğer uyarım ise, belirsiz olarak anlaşılır. Bunlar aşağıdaki ana tiplerden oluşur.
Doğal Faktörler : Güneş, temiz hava, morötesi ışınım, düşük oksijen, kısmi basınçlı hava vs.
Diyet : Antrenman amaçlarına uygun yiyecek, ilave vitamin ve mineraller, yeterli miktar su, uygun içecekler ile yeterli sıvı.
Su ve diğer benzer prosedürler : Basit duş, sıcak veya soğuk alternatifli duş, yüzmek veya yalnızca ılık suda ıslanmak, buhar banyosu, sauna, jakuzi, sualtı masaj vs.
Psikolojik yöntem : Sözlü cesaretlendirme, öğüt verme vs., cezalandırma, ödül veya övgü, hipnoz, gevşeme yöntemleri vs.
Değişik elektroterapi prosedürler – şüphesiz tedavi amaçlı değil, hızla gevşeme amaçlı.
“Metod”; adaptasyonun uyarıcılarının adım adım uygulanma yöntemidir. Her metod, verilen uyarı tekrarının belirli sisteminden oluşur. Metod denen bu yinelemeler sistemi ile amaçlanan şey, oyuncuların beceri kazanması, motor beceri düzeylerinin geliştirilmesi vb. dir. Bu özelliklerin geliştirilmesinde, uyarıcının diğer parametreleri ve antrenman yüklemesinin de önemi vardır.
Metodların bazıları ve adaptasyon uyarımı, yalnız bir antrenman bileşeni tamamlaması işi için tasarlanmıştır, diğerleri daha genel olarak kullanılabilir. Bunları kullanarak koç, teknik ve taktik hazırlığı olduğu kadar, kondisyon işlerini de yerine getirebilir. Bu gibi durumlarda koç, seçtiği egzersizlerin üstün etkilerinin tamamen farkında olmalıdır.
Antrenman uyarımlarının ve uygulama metodlarının seçimi, koçun en önemli görevidir. Özel konferanslarda bu doğrultuda birçok tavsiye verilir. Fakat koç, oyuncularda bireysel olarak etkilerini dikkate almalı ve seçenekler arasından en uygununu seçmelidir. Çünkü, aynı egzersize iki oyuncu hiçbir zaman aynı reaksiyonu vermez.
Devam edecek…
Comments are closed.